In de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen in de begroting worden de beleidsuitgangspunten voor het onderhoud van kapitaalgoederen in de openbare ruimte en de gemeentelijke gebouwen weergegeven. Het beleid hierover ligt vast in de beleidsplannen die voor de verschillende onderdelen zijn opgesteld. De beleidsplannen bevatten de kaders voor het kwaliteitsniveau van deze onderdelen.
Hieronder wordt per onderdeel weergegeven welke opmerkelijke en relevante zaken zich in het afgelopen jaar hebben afgespeeld.

Openbare Ruimte

Onderdeel 1: Bovengrondse Infrastructuur (inclusief wegen)

FietsFileVrij (Subsidie) projecten
In 2016 is de Odijkseweg vanaf De Molen tot aan de Rademakersgilde aangepast in een fietsstraat. Vanaf de Rademakersgilde was de straat al ingericht als fietsstraat. De inrichting van dit gedeelte kwam verkeerskundig echter niet helemaal overeen met het meest recent aangelegde deel. Om deze delen beter op elkaar aan te laten sluiten zijn er in 2018 aanpassingen gemaakt aan de Odijkseweg, tussen het Rademakersgilde en de Rondweg. De aanpassingen hadden in hoofdzaak betrekking op het wijzigen van de voorrangssituatie zodat de fietsstraat voorrang heeft.

Onderhoud en herinrichting wegen
Op ongeveer 140 locaties is groot onderhoud uitgevoerd aan elementenverharding. Bijvoorbeeld reparaties naar aanleiding van verzakkingen en wortelopdruk en het vervangen van versleten wegdelen. Grotere integrale projecten waren onder andere de Kamillehof, het Haarspitveld en rond het basketbalveldje aan de Kikkersloot. Ook zijn er paden van halfverharding aangelegd aan de Tetwijkseweg en op de Vijfwal aan de westkant van Vinex.
Een aparte onderhoudsploeg is ca. 1.530 uur bezig geweest met klein onderhoud aan elementenverharding op 193 plekken door heel de gemeente Houten heen.
Wat betreft asfaltverharding zijn op 1 na alle geplande projecten uitgevoerd zoals Mispelgaarde (tot aan de Brug ter hoogte van het Imkerspad), Waalseweg (vanaf de kern tot aan de komgrens richting Nieuwegein), Voetpad Ruitercamp (zijde Imkerspark) en Oud Wulfseweg (vanaf de Rondweg tot aan de ingang van SV Houten). De Beusichemseweg is doorgeschoven naar 2019. De Rondweg heeft een behandeling met Pentack, een preventief verjongend onderhoudsmiddel voor asfaltverharding, gekregen.
Door schade als gevolg van de droogte was er relatief veel reparatiewerk aan het asfalt.

Vervangingsprojecten openbare verlichting
In 2018 is de openbare verlichting in de wijk De Sloten vervangen en in De Gilden is hiermee begonnen. Bij vervanging is gebruik gemaakt van armaturen met LED oplossingen en aluminiummasten. Waar mogelijk is het aantal lichtpunten aangepast.

Onderdeel 2: Civieltechnische kunstwerken

Bruggen
In 2018 zijn 3 (verkeers)bruggen volledig gerenoveerd. Bij 4 houten fietsbruggen zijn diverse onderdelen geconserveerd waardoor de levensduur sterk is toegenomen. De markante brug van 360 meter lang over de Rietplas in Houten-Zuid is voorzien van een nieuwe slijtlaag op het dek waardoor deze weer veilig is voor fietsers en voetgangers. Houten bruggen blijven een bron van zorg. Veel reparaties blijven nodig om de bruggen te laten voldoen aan de eisen op het gebied van veiligheid en functionaliteit. Voor het project onderhoud brug Achterdijk zijn de voorbereidingen in 2018 gestart.

Steigers
In Houten-Zuid zijn aan de Houtensewetering 4 van de 6 steigers verwijderd. Dit was het resultaat van een traject met bewoners. De overige steigers zijn door bewoners geadopteerd. De grote steiger tegenover de Zomervlinderberm was aan het einde van zijn levensduur en is verwijderd en vervangen door een natuurvriendelijke oever. Bewoners konden daarbij meestemmen over de invulling van de nieuwe situatie.

Tunnels
In de tunnel aan de Vlierweg zijn de betonnen wanden volledig ontdaan van conserveringsresten en zijn daarna voorzien van een nieuwe anti-graffiticoating. In de tunnel Rondweg Noord zijn in 3 opeenvolgende nachten de voegovergangen in het wegdek gerepareerd.

Overige
In Houten-Noordoost is, in samenwerking en met subsidie van het HDSR, over een lengte van circa 3 km de bestaande beschoeiing, die bijna volledig vergaan was, vervangen door een natuurvriendelijke oever met onderwaterbeschoeiing.

Onderdeel 3: Groen en Water

Groen en water
Er zijn in 2018 verschillende vakken met vaste planten gerealiseerd, onder andere de grote plantvakken op Het Forum. Oude uitgegroeide heestervakken zijn gerenoveerd en ingeplant met meer bloem- en vruchtdragende planten. Nieuwe of gerenoveerde boomspiegels worden zoveel mogelijk ingeplant met vaste planten. Er zijn op diverse locaties bloemenweides aangelegd. Op een aantal locaties is een ander maaibeleid toegepast om meer kruiden in het gras te krijgen. Deze acties leveren een goede bijdrage aan de biodiversiteit en de beleving van de inwoners. Door het aanplanten van vaste planten is er meer voedsel voor insecten. Dit zou een toename van het aantal insecten moeten opleveren waarvan diverse vogelsoorten weer profiteren. Ook zijn de oevers van de watergangen in Houten Noord nu allemaal natuurvriendelijk gemaakt. Dit moet vooral een gunstig effect hebben op de stand van amfibieën en vissen, maar ook van andere dier- en plantensoorten.
Risicobomen die niet veilig zijn te handhaven zijn verwijderd evenals diverse overtollige en vaak overlastgevende bomen. Bij de aanplant van bomen is rekening gehouden met biodiversiteit en het voorkomen van ziekten en plagen (geen monoculturen: risicospreiding). Bij de aanleg van nieuwe boomgroeiplaatsen en de reconstructie van bomen is gekeken naar voldoende boven- en ondergrondse groeiruimte.
Invasieve exoten, zoals Reuzenbereklauw, Duizendknoop en Vederkruid, zijn bestreden.

Onderdeel 4: Spelen, reinigen en begraven

Spelen

Op 18 locaties hebben wij 24 speeltoestellen vervangen of nieuw geplaatst. Met de subsidiepot van OnsFonds en met hulp van de LionsClub is een mooi nieuw multifunctioneel kunstgras trapveld langs de Beusichemsetuin aangelegd. Daarnaast is een plan ontwikkeld voor de aanleg in 2019 van een nieuw kunstgrasveld aan de Nassauweg met een bijdrage van Menzis uit 2018.

Reinigen
Met uitzondering van de halfverharding en de parkeerplaatsen zijn alle straten, pleinen en trottoirs minimaal eenmaal mechanisch gereinigd. Alle doorgaande wegen (binnen de kernen) worden minimaal viermaal per jaar machinaal gereinigd. Ook is op verschillende plekken onkruid thermisch bestreden.
In de maanden maart en september zijn opschoonacties gecoördineerd en gefaciliteerd door de gemeente Houten. Hierbij zijn meerdere buurten één of twee keer opgeschoond. Schone Lek was een regionale opschoonactie op 17 maart (op 3 locaties) die samen met de gemeenten Wijk bij Duurstede en Vianen is georganiseerd.

Begraven

Ten behoeve van het in stand houden van bijzondere historische graven op de begraafplaats Prinses Ireneweg zijn in 2018 15 historische grafstenen gerestaureerd waarvan de gemeente eigenaar was geworden. De voorbereiding voor de uitbreiding van de begraafplaats Oud Wulven die op termijn noodzakelijk zal zijn, is voortgezet. Er is andere begraafsoftware aangeschaft en in gebruik genomen.

Onderdeel 5: Ondergrondse infrastructuur (inclusief riolering)

De onderdelen van de ondergrondse infrastructuur worden risico gestuurd beheerd. We hanteren conform het Water en Rioleringsplan (WRP) een toestandsafhankelijk risicoprofiel. De ouderdom van objecten vormt een indicatie maar is nooit de aanleiding om het object te vervangen. In 2018 zijn de uitvoeringskosten bepaald voor de beschermingsscenario’s bij extreme neerslag in het stedelijk gebied. Bij de vaststelling van het WRP 2020-2023 worden deze scenario’s aan de gemeenteraad voorgelegd en wordt om een keuze gevraagd. Het waterbodembeheersysteem is aangevuld met ontbrekende areaalgegevens van watergangen waar de gemeente geheel of gedeeltelijk beheertaken heeft.
De reguliere onderhouds- en beheerwerkzaamheden aan het stedelijk watersysteem zijn conform de normen van het WRP uitgevoerd.
Met een marktpartij zijn goede afspraken gemaakt over de aanleg in 2018/2019 van snel internet in het buitengebied van Houten en Wijk bij Duurstede.
Voor de toepassing van riothermie in Houten, waarbij warmte om een gebouw te verwarmen uit passerend rioolwater wordt onttrokken, ligt de focus op dit moment op de renovatie van het zwembad De Wetering. In overleg met de nieuwe exploitant van het zwembad wordt bepaald of dit project doorgaat.   

Onderdeel 6: Kunstobjecten in het openbare gebied

Het dagelijks onderhoud heeft plaatsgevonden volgens het onderhoudsschema. Aan de 14 kunstwerken van de TRAP-route is extra onderhoud gepleegd. Zo zijn onder andere alle bordjes met toelichtende teksten vervangen.
In 2018 is gewerkt aan een nieuw cultuurbeleid dat in 2019 zal worden vastgesteld. Daarbij wordt ook het gewenste beheer en onderhoud van de kunstwerken vastgelegd.

Gemeentelijke gebouwen

Onderdeel 7: Welzijns -en sportaccommodaties

Bij een aantal panden werd/wordt terughoudend onderhoud uitgevoerd (Huis van Houten, Gemeentehuis, Grund, Schoolwoningen Beekmos). Bij de overige panden is het reguliere en groot onderhoud uitgevoerd. Daar waar het kan (technisch en financieel) worden duurzaamheidsmaatregelen doorgevoerd (LED verlichting sporthal De Wetering). De voorbereidingen zijn gestart  voor het aanbrengen van zonnepanelen op het dak van sporthal de Wetering.

Onderdeel 8: Onderwijshuisvesting

De zonnepanelen zijn op het gebouw van Limes aangebracht.
Er is gestart  met de uitwerking van de in het SHP opgenomen onderwijsvoorzieningen voor de Van Harte School, fusieschool Klavertje Vier/De Brug en de Montessorischool. In het collegeprogramma zijn de voorlopige financiële lasten geduid. In de uitwerking is rekening gehouden met ambities op het gebied van duurzaamheid, inclusief onderwijs, multifunctionaliteit en flexibiliteit van gebouwen.

Onderdeel 9: Gemeentelijke gebouwen

Voor bijna alle gemeentelijke gebouwen is het onderhoud uitgevoerd conform de meerjarenonderhoudsplannen. Verschillende opties voor het verduurzamen van het stadhuis zijn verkend. Voor een grootschalige verduurzaming is meer duidelijkheid nodig omtrent het huisvestingsvraagstuk van de eigen organisatie en is er een conceptvisie nodig met betrekking tot de centrumontwikkelingen.

Financieel kader kapitaalgoederen

De mate van onderhoud bepaalt de kwaliteit en de levensduur van de kapitaalgoederen. Onderscheid wordt gemaakt tussen aan de ene kant de reguliere beheer-/exploitatiekosten en aan de andere kant de groot onderhoudskosten. De verhouding tussen en de omvang van beide kostensoorten geeft een beeld van de financiële inspanningen die noodzakelijk waren. De actuele staat van onderhoud en het gekozen beeldkwaliteitsniveau in de openbare ruimte (Het Nieuw Houtens Niveau) zorgen ervoor dat steeds nieuwe afwegingen gemaakt moeten worden. De huidige financiële realiteit maakt dat we te maken hebben met ombuigingen. Deze hebben effect of zullen effect hebben op het niveau van onderhoud.

De omvang van het onderhoud kapitaalgoederen, onderverdeeld in dagelijks/regulier onderhoud en groot onderhoud.

In het groot onderhoud is een forse onderschrijding te zien die voor ca € 1,2 mln te maken heeft met de uitvoering van de dakrenovatie van SCC Schoneveld. Deze was gepland vanaf +/- mei 2018. De daadwerkelijke opdracht kon pas gegeven nadat de raad hier goedkeuring op heeft gegeven waardoor er uiteindelijk pas is gestart +/- oktober. De nieuwe situatie is dat de werkzaamheden doorlopen tot april 2019. Voor ruim 0,3 mln heeft de onderschrijding te maken met het zwembad Weteringhoek. Tegenstrijdige inzichten over een legplan voor zonnepanelen en afrondende werkzaamheden voor de verduurzaming hebben tot uitstel geleid (€200k). In 2019 is tot overeenstemming gekomen en zijn de werkzaamheden inmiddels afgerond. Daarnaast is Optisport in tegenstelling tot de verwachting in 2018 niet begonnen met de renovatie van het 25-meterbuitenbad.  In de aanbestedingsoverkomst is opgenomen dat het hiermee gemoeid bedrag (€ 146k) bij start van de werkzaamheden wordt uitgekeerd. Dit schuift nu door naar 2019. 

Voor een ander deel betreft het projecten, fietsstraten en -paden, die vertraagd zijn, maar waarvoor de kosten grotendeels (€ 2 mln) nog in 2019 komen. Dit betreft overlopend werk, werk dat vertraagd is als gevolg van technische complicaties, extra (verkeers-)onderzoek, bewonerstrajecten of seizoensinvloeden (einde asfaltseizoen als gevolg weersomstandigheden etc.).

Toereikendheid onderhoudsvoorzieningen